ภาวะกล้ามเนื้อตาอ่อนแรง คือภาวะที่เปลือกตาบนเปิดได้น้อยกว่าปรกติ ซึ่งส่งผลให้ระดับของเปลือกตา ตกลงมาบังตาดำและอาจบดบังการมองเห็น ซึ่งสามารถวัดได้จากการตรวจร่างกายโดยตรง วัดโดยการหาระดับของขอบเปลือกตาบนและจุดกึ่งกลางตาดำ (MRD1) หากค่านี้อยู่ในระดับ >3.5 มม. ถือว่ายังอยู่ในเกณฑ์ปกติ (ค่านี้มีความแตกต่างไปตามเชื้อชาติและกลุ่มประชากร)

ในรายที่เป็นไม่มาก ร่างกายอาจจะพยายามปรับตัวโดยการพยายามเลิกคิ้ว ทำให้มีพฤติกรรมยักคิ้วบ่อยหรือตลอดเวลา จะมีปัญหาเรื่องรอยย่นบริเวณหน้าผากมากและพบได้เร็วกว่าที่ควร หรือในรายที่เป็นรุนแรงมาก การยักคิ้วไม่สามารถช่วยได้แล้ว อาจต้องอาศัยการเงยหน้าช่วย ทำให้มีปัญหาเรื่องปวดคอได้ในระยะยาว

มีอยู่หลายสาเหตุ เช่น

1. ภาวะกล้ามเนื้อตาอ่อนแรงแต่กำเนิด
2. ภาวะกล้ามเนื้อตาอ่อนแรงในผู้สูงอายุ
3. โรค Myasthenia Gravis
4. โรคจากระบบกล้ามเนื้อหรือระบบประสาท
5. ปัญหาบริเวณเปลือกตาอื่นๆ เช่น การอักเสบติดเชื้อ, อุบัคติเหตุ หรือเนื้องอกในเบ้าตา

ภาวะกล้ามเนื้อตาอ่อนแรงในผู้สูงอายุ (Senile ptosis) เป็นสาเหตุที่ไม่ได้เป็นแต่กำเนิดที่พบบ่อยที่สุด เกิดจากอายุที่มากขึ้น ได้รับอิทธิพลจากแรงโน้มถ่วง การดึงยืดหรือการใช้งานมายาวนาน ทำให้มีการยืดและคลายตัวออกของจุดยึดเกาะของกล้ามเนื้อตา ทำให้ระดับของเปลือกตาลดต่ำลง

สิ่งที่สามารถพบร่วมกับภาวะนี้ได้คือ การเปิดตาได้น้อยลง ตาเล็กลง ตาปรือเหมือนง่วงนอนตลอดเวลา บางครั้งพบการโบ๋ลึกของขอบเบ้าตาบน จากการที่กล้ามเนื้อและไขมันมีการผลุบกลับเข้าไปในเบ้าตา จนอาจทำให้เห็นคล้ายชั้นตาสูงขึ้นมากได้

เริ่มจากการประเมินหาสาเหตุว่าไม่ได้เกิดจากภาวะอื่น ๆ ที่อันตราย ประเมินระดับความรุนแรงเพื่อบอกพยากรณ์โรคและแนวทางการรักษา

การรักษาที่ได้ผลดีคือการผ่าตัดเพื่อปรับระดับของกล้ามเนื้อตา ร่วมกับการตกแต่งเปลือกตาบน เพราะภาวะนี้มักพบในคนสูงอายุ ที่มักมีปัญหาเรื่องหนังตาหย่อนคล้อยอยู่แล้วด้วย เพื่อสร้างชั้นตาและเก็บเนื้อเปลือกตาส่วนเกินออก

การผ่าตัด ควรทำภายใต้การฉีดยาชา คนไข้จะรู้สึกตัวตลอดเวลา เพราะจำเป็นต้องทำการตรวจสอบระดับของการเปิดของตาไปตลอดการผ่าตัด โดยเฉพาะตอนที่แพทย์ทำการเย็บกล้ามเนื้อตาแล้ว ว่าได้ระดับที่ถูกต้องหรือไม่ หากไม่ถูกต้องก็จะได้ทำการแก้ไขให้ดี หากทำภายใต้การดมยาสลบ จะไม่สามารถตรวจสอบระหว่างผ่าตัดได้ อาจเกิดการผิดพลาดได้

คนไข้รายนี้ มีปัญหาเรื่องหนังตาหย่อนคล้อย ตาเล็ก ดูตาปรือคล้ายง่วงนอนตลอดเวลา จากการประเมินแล้วพบว่า มีภาวะกล้ามเนื้อตาอ่อนแรงระดับปานกลาง จึงได้ทำการรักษาโดยการผ่าตัด โดยทำตาสองชั้น ตกแต่งหนังตา และปรับระดับของกล้ามเนื้อตา 2 สัปดาห์หลังผ่าตัด แผลหายดี มีอาการบวมช้ำไม่มาก สามารถแต่งหน้าและถ่ายรูปสวย ๆ มาอวดได้แล้ว

#กล้ามเนื้อตาอ่อนแรง

#ตาสองชั้น

#หนังตาตก

#แก้ตาตกในคนสูงอายุ

#upperblepharoplasty

#ptosis

#ptosisrepair

#eyelidlift